Wielootworowe ujęcie wody podziemnej eksploatowane przez Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Okręgu Częstochowskiego SA w Częstochowie, do eksploatacji oddane zostało w 1987 roku. W skład ujęcia wchodzi: stacja pomp i dezynfekcji zlokalizowana w miejscowości Olsztyn, a także 9 studni głębinowych rozmieszczonych w 3 rejonach eksploatacji: Kusięta, Olsztyn, Lipówki. Studnie odwiercono w skałach wapiennych wieku górnojurajskiego. Eksploatowany jest poziom wodonośny jury górnej, w którym to stale uczestnicząca w cyklu hydrologicznym woda, wypełniając w wapieniach pustki skalne (szczeliny, kawerny, uskoki), tworzy pod powierzchnią ziemi naturalny, szczelinowo-krasowy zbiornik gromadzący wody podziemne. Zbiornik ten nazywany przez hydrogeologów  Głównym Zbiornikiem Wód Podziemnych nr 326 (GZWP 326) spełniając w skali kraju bardzo wysokie kryteria ilościowe i jakościowe, stanowi podstawowe źródło zaopatrzenia w wodę pitną aglomeracji częstochowskiej. Jednakże, z uwagi na niski stopień izolacji warstwy wodonośnej w postaci pokrywy skał słaboprzepuszczalnych (ok. 50%), ten szczelinowo-krasowy rezerwuar wód podziemnych, stale jest narażony na dopływ zanieczyszczeń z powierzchni terenu. Podstawowe dane studni głębinowych ujęcia „Olsztyn” przedstawiono w poniższej tabeli:

 

 

Nr studni

 

Głębokość [m]

Wydajność

eksploatacyjna

Qe [m3/h]

St. 42       Kusięta

100

76

St. 43       Kusięta

100

172

St. 45       Kusięta

130

49

St. 47      Olsztyn

130

29

St. 49      Olsztyn

86

101

St. 147    Olsztyn

90

32

St. 26       Lipówki

100

120

St. 48      Lipówki

100

213

St. 51      Lipówki

100

156

å

948

Woda (surowa) pobierana ze studni eksploatacyjnych o numerach 42, 43, 45, 47, 26, 48, 51 za pomocą podwodnych agregatów pompowych, tłoczona jest rurociągami do komory zasuw, znajdującej się na terenie stacji pomp w Olsztynie. W komorze zasuw odbywa się jej dezynfekcja za pomocą roztworu podchlorynu sodu (NaOCl), dostarczanego z chlorowni. Z komory zasuw (już zdezynfekowana) kierowana jest do dwóch zbiorników czerpalno - ruchowych, a z nich do popmpowni drugiego stopnia, w której zainstalowano 5 pomp poziomych. Z pompowni drugiego stopnia tłoczona jest rurociągiem o średncy 1000 mm i długości około 10 km do 4 zbiorników wyrównawczych, zlokalizowanych na wzgórzu Błeszno w Częstochowie, skąd grawitacyjnie zasila układ wodociągowy Częstochowy. Dodatkowo bezpośrednio do magistrali wodociągowej 1000 mm wprowadzana jest woda z 2 studzien (nr 49 i 147) zlokalizowanych w Olsztynie w sasiedztwie rurociągu. Na terenie stacji pomp znajduje się także także lokalna pompownia, która częśc zdezynfekowanej wody wtłacza do sieci wodociągu lokalnego gminy Olsztyn.                

Wody podziemne w zasięgu oddziaływania ujęcia charakteryzują się znakomitymi naturalnymi właściwościami fizykochemicznymi i bakteriologicznymi. Pobierana woda od początku eksploatacji charakteryzuje się stabilnością składu chemicznego.

W oparciu o wcześniej przeprowadzone badania modelowe hydrodynamiki i migracji zanieczyszczeń w obszarze GZWP 326 (2005 r.) zweryfikowano zasięg strefy ochrony pośredniej ujęcia „Olsztyn” i obowiązujących w niej zakazów i ograniczeń. Stale prowadzony jest monitoring jakości wód, w tym w ramach wdrożonego w przedsiębiorstwie  w 2007 r. Zintegrowanego Systemu Gospodarowania i Ochrony Zasobów Wodnych GZWP 326. Sieć otworów obserwacyjnych umożliwia stałe śledzenie ilościowych i jakościowych zmian wód podziemnych w strefie ochronnej. Prowadzony monitoring umożliwia kontrolę skuteczności ochrony ujęcia oraz podejmowanie przedsięwzięć zabezpieczających gwarantowany i ciągły standard zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia.

Podstawowe dane eksploatacyjno - techniczne ujęcia "Olsztyn":

  • maksymalna wydajność ujęcia 5480 m3/ dobę,
  • pobór wody za pomocą 9 studni głębinowych, o głębokościach 86 ÷ 100 m, ze skał ze skał wapiennych poziomu wodonośnego jury górnej w obszarze GZWP 326,
  • uzdatnianie wody – z uwagi na dobrą jakość ujmowanej wody nie jest ona poddawana procesom uzdatniania; w celu zachowania dobrego stanu bakteriologicznego w procesie dystrybucji, woda poddawana jest dezynfekcji poprzez chlorowanie,
  • dystrybucja wody – woda wtłaczana jest do sieci wodociągowej poprzez układ 5 pomp.

Ujęcie zaopatruje mieszkańców Częstochowy - dzielnice: Raków Zachód i Błeszno, Bugaj, Kręciwilk oraz miejscowości w gminie Olsztyn.

Wnioski z eksploatacji ujęcia "Olsztyn" w 2014 roku: 

Z analizy poboru w 2014 roku z ujęcia Olsztyn wynika,że ujęcie dostarczało średnio 3,68 tys. m3 wody na dobę, co stanowiło 7,67% ogółu pobieranej wody przez wszystkie ujęcia przedsiębiorstwa. Całkowita ilość pobranej wody stanowiła  16,14%wielkości określonej w pozwoleniu wodnoprawnym nr Cz.OS.RR.76370/18/10 z dnia 9 września 2010 roku (wielkości określone w pozwoleniu: 950 m3/h i 22 800 m3/d oraz 8,32 mln m3/a). W żadnym momencie eksploatacji nie doszło do przekroczenia wydatku maksymalnego, określonego w pozwoleniu oraz wydatku dopuszczalnego poszczególnych studni, określonych w dokumentacji hydrogeologicznej zasobowej (2008 rok). 

Dane dotyczące poszczególnych wydatków studni głębinowych w 2014 roku wskazują, że eksploatowano w głównej mierze studnie nr 42, 26 i 45. Z pozostałych studzien korzystano zdecydowanie mniej intensywnie, co było wynikiem niewielkiego zapotrzebowania na wodę. Sposób eksploatacji wynikał z przyczyn techniczno – ekonomicznych. 

Z analizy wydajności i depresji w eksploatowanych studniach ujęcia „Olsztyn” zawartych w książkach eksploatacji wynika, że nigdy nie przekroczono dopuszczalnych wydajności określonych w dokumentacji hydrogeologicznej zasobowej (2010 r.). Zwierciadło wody podziemnej nie wykazało istotnych zmian w stosunku do lat poprzednich. Depresja eksploatacyjna nie uległa zwiększeniu. Warunki hydrodynamiczne ujmowanego poziomu wodonośnego jury górnej nie uległy pogorszeniu.    

W odniesieniu do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi [Dz. U. Nr 61 poz. 417 z późniejszymi zmianami] wody we wszystkich studniach nie wykazały przekroczeń norm wskaźników fizykochemicznych.

W roku 2014 w wodach podziemnych w obszarze spływu wód do ujęcia „Olsztyn” nie stwierdzono wzrostu stężeń zanieczyszczeń w stosunku do lat poprzednich.

Stan mikrobiologiczny wody był dobry. Woda zdezynfekowana za pomocą podchlorynu sodu i podawana do sieci wodociągowej posiadała wszelkie wskaźniki fizykochemiczne i mikrobiologiczne w pełni odpowiadające wymogom zawartym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi [Dz. U. Nr 61 poz. 417 z późniejszymi zmianami].

Szybki kontakt

Biuro Obsługi Klienta: (34) 3773307, 3773308

Sekretariat: (34) 3773101

Fax: (34) 3651582

Pogotowie wodno-kanalizacyjne: 994

E-mail: poczta@pwik.czest.pl

www.pwik.czest.pl

Logo

Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Okręgu Częstochowskiego S.A. w Częstochowie
42-202 Częstochowa, ul. Jaskrowska 14/20
Sąd rejestrowy: Sąd Rejonowy w Częstochowie Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego - Nr KRS 0000057953
Kraj: Polska; województwo: Śląskie; powiat: Częstochowa, gmina: Częstochowa, miejscowość: Częstochowa
NIP: PL 5730003841, REGON: 150354701
Wysokość kapitału zakładowego: 101.074.600,00zł., pokryty w całości.
e-mail: poczta@pwik.czest.pl